تانکر فلزی بهتر است یا پلاستیکی؟
زمانی که می‌خواهید یک تانکر تهیه کنید، برای اینکه بدانید جهت رفع نیاز و کاربردی که شما می‌خواهید تانکر فلزی بهتر است یا پلاستیکی، ابتدا باید تفاوت تانکر فلزی و پلاستیکی و کارکردهای هر یک را به‌خوبی بشناسید.
در مقالات پیشین تانکر سازی رستاک، به بررسی تانکر پلاستیکی یا همان مخزن پلی اتیلن پرداختیم و مزایا و معایب آن را به‌صورت مفصل بررسی کردیم. در این مقاله به مقایسه تانکر فلزی و پلاستیکی می‌پردازیم تا این سؤال شما به‌خوبی پاسخ داده شود که آیا واقعاً تانکر فلزی بهتر است یا پلاستیکی؟ اما قبل از پرداختن به موضوع اصلی، ابتدا توضیح مختصری درباره تانکر فلزی و تانکر پلاستیکی ارائه می‌دهیم تا شناخت کلی درباره این تانکرها برای شما حاصل شود.
تانکر پلاستیکی
تانکر پلاستیکی یکی از انواع تانکرهاست که از جنس پلی اتیلن و یا پلی پروپیلن ساخته می‌شود و هر یک در جایگاه خاص خود مورد استفاده است. مخازن پلیمری به دلیل اینکه ارزان‌تر، سبک‌تر و در نصب آسان‌تر هستند، کاربرد زیادی دارند. علاوه بر این موارد، تانکرهای پلاستیکی طول عمر بالایی دارند و در تمامی شرایط آب و هوایی مقاومت نشان می‌دهند.
تانکر فلزی
تانکرهای فلزی از جنس فلزاتی نظیر فولاد ضدزنگ، استیل و دیگر فلزات گالوانیزه ساخته می‌شود. ویژگی اصلی تانکرهای فلزی، مقاومت بالا در برابر ضربه، توانایی ساخت در ابعاد بزرگ و طول عمر بالاست. علاوه بر این موارد، تانکر فلزی در انواع مدل‌های تانکر ماشینی، تانکر چرخ دار، تانکر هوایی، تانکر زمینی و… ساخته می‌شود که در حقیقت توانایی ساخت در ابعاد و اشکال مختلف را بیان می‌کند.
تفاوت تانکر فلزی و پلاستیکی
به‌طورکلی تفاوت‌های اصلی تانکر فلزی و پلاستیکی به ماده اولیه ساخت تانکر بازمی‌گردد. خواص تانکرها به متریال استفاده شده در ساخت آن‌ها و همچنین ابعاد آن‌ها برمی‌گردد. در یک نگاه کلی تفاوت تانکر فلزی و پلاستیکی در موارد زیر مشهود است:
- میزان تنوع در تولید
- توانایی در حفظ کیفیت آب
- دستورالعمل مراقبت و تعمیر و نگهداری از تانکر
- نحوه نصب
- حفاظت از محیط‌زیست
- مقاومت در برابر ضربه
- حجم و ابعاد تانکر
- قیمت
- طول عمر
- وجود سرب
- حمل‌ونقل
- کاربرد
- ظرفیت
- ضد نشت بودن
- مقاومت در برابر حوادث
در ادامه به بررسی هر تفاوت و علت آن می‌پردازیم.
1. تنوع در تولید
تانکرهای فلزی تنوع کمتری در اشکال دارند. به همین دلیل است که مشتریان، بیشتر تمایل به خرید تانکر پلاستیکی دارند. تانکرهای پلاستیکی در اشکال عمودی، افقی، قیفی و کتابی تهیه می‌شوند. درحالی‌که تانکرهای فلزی بیشتر به شکل استوانه‌ای و با قطرهای متفاوت ساخته می‌شوند.
2. توانایی در حفظ کیفیت آب
اگر می‌خواهید از تانکر برای ذخیره آب آشامیدنی استفاده کنید، توجه به ویژگی‌های تانکر الزامی است. به‌طورکلی نمی‌توان گفت کدام تانکر برای ذخیره آب مناسب‌تر است؛ زیرا این مورد به نحوه و مکان نگهداری تانکر بستگی دارد. تانکرهای فلزی برای ذخیره سازی آب آشامیدنی نیازمند گالوانیزه شدن و پوشش‌های داخلی چندگانه هستند تا در مقابل خوردگی و زنگ زدگی داخلی محافظت شوند. در این صورت می‌توان آن‌ها را به‌عنوان تانکر آب استفاده کرد. این تانکرها طعم آب را تغییر نمی‌دهند. البته بنا به گفته برخی، ورق‌های گالوانیزه به دلیل مواد شیمیایی که دارند، برای ذخیره آب آشامیدنی مناسب نیستند.
در عوض، تانکرهای پلاستیکی دچار خوردگی و زنگ زدگی نمی‌شوند. علاوه بر این در مقابل نور خورشید و اشعه ماورای بنفش نیز مقاوم هستند. طیف وسیعی از مایعات را می‌توان در مخازن پلی اتیلن ذخیره نمود؛ زیرا آن‌ها با مواد داخل خود واکنش نمی‌دهند. تنها دو مشکل باقی می‌ماند. اول اینکه مواد پلیمری بوی بدی به آب می‌دهند. برای نمونه می‌توان به کلمن‌های پلاستیکی آب اشاره کرد. پس از اینکه آب یکی دو روز در آن می‌ماند، بوی آن تغییر می‌کند. مشکل دوم این است که اگر از تانکر پلاستیکی برای ذخیره آب استفاده می‌کنید، باید مراقب یک اتفاق مهم باشید.
مراقب دمای تانکر پلاستیکی باشید!
هرچند مخزن پلی اتیلن توانایی مقاومت در برابر گرمای 55 درجه سانتی‌گراد را دارد اما به دلیل اینکه از مواد نفتی ساخته شده است، درصورتی‌که در دماهای بالای 40 درجه قرار گیرد، مواد غذایی درون خود را با مشکلاتی مواجه می‌کند. حتماً شنیده‌اید که پزشکان می‌گویند در ظروف پلاستیکی، مواد غذایی داغ را نریزید. این توصیه به دلیل خروج ماده‌ای شیمیایی به نام استایرن است که می‌تواند بیش از 77 نوع بیماری سرطان‌زا را به وجود بیاورد.
ازآنجایی‌که تانکر پلاستیکی نیز از این قضیه مستثنا نیست، در خرید آن باید دقت کنید. اگر در شهرهای گرم و خشک هستید و تانکر را در مقابل نور مستقیم خورشید قرار می‌دهید، باید بررسی کنید که آیا ممکن است تانکر دمای بالای 40 درجه را تجربه کند یا خیر؛ اما اگر تانکر آب پلاستیکی را در جاهای خنک‌تر می‌گذارید یا اصلاً تانکر پلاستیکی را برای ذخیره مواد دیگر خریداری می‌کنید، این مسئله برای شما مشکلی ایجاد نمی‌کند.
متأسفانه بسیاری از افراد اصلاً به این مسئله توجه نمی‌کنند و بیشتر مزایای تانکرها می‌بینند. بله درست است، تانکر در این دما آسیب نمی‌بیند اما آب درون آن ممکن است دچار مشکل شود؛ بنابراین قبل از خرید تانکر، به مکان نصب آن توجه کنید تا مبادا مشکلی به‌وجود بیاید.
3. دستورالعمل مراقبت و تعمیر و نگهداری از تانکر
لایه‌های داخلی تانکرهای فلزی باید هر چند وقت یک‌بار تجدید شوند تا بتوانند کیفیت آب را حفظ کنند. همچنین برای جلوگیری از زنگ زدن تانکر، هر چند وقت یک‌بار نیاز به رنگ‌کاری دارند. در مقابل، تانکرهای پلاستیکی به این مراقبت نیاز ندارند اما باید از ورود ضربه شدید به آن‌ها محافظت شوند. چراکه این مخازن در برابر ضربه شدید آسیب می‌بینند.
4. نحوه نصب
تانکر فلزی وزن بیشتری نسبت به تانکر پلاستیکی دارد و برای نصب لازم است پایه‌های محکمی برای آن ساخته شود. معمولاً پایه‌های تانکر فلزی را از بتن می‌سازند. این در حالی است که تانکر پلاستیکی نیازی به این پایه‌ها ندارد و حتی می‌توان برای آن پایه‌های شنی در نظر گرفت و یا تانکر را در زیرِ زمین قرار داد. به‌این‌ترتیب نصب اتصالات تانکر نیز آسان‌تر می‌شود. از طرفی وزن کم مخزن پلی اتیلن، کار را برای نصب آن آسان می‌کند.
مورد دیگر برای نصب مخزن، اتصالات آن است که در مخزن فلزی با دشواری‌هایی همراه است.
5. حفاظت از محیط‌زیست
اگر می‌خواهید بدانید برای حفظ محیط‌زیست، استفاده از تانکر فلزی بهتر است یا پلاستیکی، باید در نظر بگیرید که مخازن فلزی انتخاب بهتری هستند؛ زیرا همه بخش‌های آن قابل بازیافت است درصورتی‌که مخازن پلاستیکی ممکن است بخش‌هایی داشته باشد که نتوان آن را بازیافت کرد.
6. مقاومت در برابر ضربه
تمامی فلزات چکش خوارند. به این معنی که با ضربه نمی‌شکنند بلکه شکل می‌گیرند. این ویژگی کمک می‌کند تا در صورت ورود ضربه به تانکر فلزی، تانکر آسیب نبیند؛ اما تانکرهای پلاستیکی در برابر ضربات شدید مقاومتی ندارند و می‌شکنند؛ بنابراین اگر در زمان حمل تانکر، ضربه یا آسیبی رخ دهد، تانکر فلزی است که می‌تواند در برابر آن مقاومت کند نه تانکر پلاستیکی.
7. حجم و ابعاد تانکر
تانکرهای پلاستیکی در قالب‌های آماده ساخته می‌شوند. به این معنی که چندین سایز و مدل مختلف از پیش تعیین شده وجود دارد که شما می‌توانید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید؛ اما تانکرهای فلزی محدودیتی در حجم و اندازه ندارند؛ بنابراین اگر نیاز به ذخیره مواد در حجم بالا دارید، تانکر فلزی نمونه‌های بهتری در اختیار شما قرار می‌دهد.
8. قیمت
واضح است که قیمت فلزات نسبت به مواد پلیمری بالاتر است. چراکه فلزات طول عمر بالاتری دارند؛ بنابراین تانکر فلزی نسبت به تانکر پلاستیکی قیمت بالاتری دارد.
9. طول عمر
طول عمر مخزن، یکی از موارد مهمی است که می‌تواند مشخص کند تانکر فلزی بهتر است یا پلاستیکی. به‌طورکلی اگر تمامی مراقبت‌های لازم در مخزن فلزی صورت بگیرد، طول عمر آن از مخزن پلاستیکی بالاتر خواهد بود؛ اما این کار مستلزم صرف هزینه و مراقبت‌های مداوم است. در عوض تانکرهای پلاستیکی تا سالیان بسیاری (حدود 50 سال) بدون نیاز به مراقبت‌های آن‌چنانی سالم می‌مانند و هزینه نگهداری از آن‌ها تقریباً صفر است. تنها اتفاقی که می‌تواند این تانکر را با مشکل مواجه کند، ورود ضربه و برخورد اجسام تیزی مانند مته به آن‌هاست.
10. وجود سرب
تانکرهای پلاستیکی فاقد سرب هستند و اگر در دماهای بسیار بالا نظیر آنچه گفته شد قرار نگیرند، ضرری برای سلامت آب ندارند؛ اما وجود سرب در تانکرهای فلزی امکان آلوده شدن آب را فراهم می‌کند. البته تا زمانی که تانکر زنگ نزند و یا از درون دچار خراش نشود، مشکلی وجود ندارد؛ بنابراین مراقبت از تانکرهای فلزی در برابر زنگ زدگی و خراش ضروری است.
11. حمل‌ونقل
تانکرهای پلاستیکی نسبت به تانکرهای فلزی وزن بسیار کمی دارند. این موضوع باعث حمل‌ونقل آسان تانکر فلزی می‌شود؛ اما مشکل اینجاست که اگر در هنگام انتقال، مخزن دچار ضربه شود، این تانکر فلزی است که مقاومت می‌کند و تانکر پلاستیکی ممکن آسیب ببیند.
12. کاربرد مخازن
یکی از موارد مهمی که می‌تواند به شما بگوید تانکر فلزی بهتر است یا پلاستیکی، دسته‌بندی کاربرد مخازن است.
تانکرهای پلاستیکی قابلیت ذخیره سازی مواد شیمیایی، دارویی، غذایی، سموم کشاورزی، صنایع متالورژی، آب آشامیدنی و… را دارند. از طرفی خاصیت واکنش ناپذیری مخازن پلی اتیلن، آن‌ها را به یک ظرف ایده‌آل برای ذخیره سازی محلول‌های خورنده، اسیدهای معدنی و محلول تمیزکننده تبدیل کرده است. این خاصیت باعث شده مخزن پلی اتیلن بتواند جایگزین مخازن فولاد ضدزنگ و برخی دیگر از تانکرهای فلزی شود.
اما تانکر فلزی ضدزنگ تنها برای کاربردهایی نظیر تولیدات صنعتی و ذخیره آب مناسب است و نمی‌توان مواد اسیدی را در آن ذخیره نمود.
13. ظرفیت مخزن
مخازن پلاستیکی تنها می‌توانند تا 30000 لیتر را در خود ذخیره کنند درحالی‌که تانکرهای فلزی معمولاً با ظرفیت‌های بالا ساخته می‌شوند و گاهی به دلیل حجم و ابعاد بسیار زیاد تانکر فلزی، تولیدکنندگان آن‌ها را در محل نصب تانکر می‌سازند تا نیازی به حمل‌ونقل نداشته باشد.
14. ضد نشت بودن
در مقاله نحوه ساخت تانکر آب پلاستیکی گفتیم که این مخازن، یکدست و بدون درز ساخته می‌شوند. این نحوه ساخت باعث می‌شود تانکر پلاستیکی ضد نشت باشد. نشت مایعات در مخازن فلزی احتمال بیشتری دارد؛ زیرا تانکر فلزی از اتصال قطعات مختلف ساخته می‌شود و شرایطی نظیر خوردگی در درزها، پرچ‌ها و پیچ‌ها و یا جوشکاری نادرست می‌تواند منجر به ایجاد زنگ زدگی و خوردگی و در نهایت بروز نشتی شود.
15. مقاومت در برابر حوادث
حوادثی نظیر آتش‌سوزی می‌تواند باعث نابودی و آب شدن تانکر پلاستیکی شود اما تانکر فلزی در این حوادث آسیب نمی‌بینند. در عوض حوادثی مانند زلزله نمی‌تواند مشکلی برای مخازن پلی اتیلنی چندلایه ایجاد کند. اگرچه زلزله نمی‌تواند آسیبی به تانکر فلزی نیز برساند.
در آخر، تانکر فلزی بهتر است یا پلاستیکی؟
در این مقاله جامع به بررسی کامل تفاوت تانکر فلزی و پلاستیکی پرداختیم و همه ابعاد آن را بررسی کردیم. نهایتاً این شما هستید که با بررسی جوانب، نحوه استفاده از تانکر و دیگر ویژگی‌هایی که مدنظر دارید، تصمیم می‌گیرید که کدام‌یک را تهیه کنید و کدام گزینه برای شما مناسب‌تر است. به عبارتی اینکه تانکر فلزی بهتر است یا پلاستیکی، بستگی به این دارد که شما تانکر را برای ذخیره چه ماده‌ای لازم دارید، چه ابعادی موردنیازتان است، مکان نصب آن کجاست، حجم مدنظر شما چقدر است و… . با وجود همه این توضیحات، چنانچه به مشاوره برای خرید تانکر نیاز دارید می‌توانید با ما تماس بگیرید. همچنین اگر در رابطه با ارجحیت هر یک از تانکرها، سؤالی وجود دارد که در این مقاله پاسخ داده نشده است، می‌توانید در بخش دیدگاه آن را مطرح نمایید تا کارشناسان ما پاسخ را برای شما ثبت و ارسال نمایند.